لوله بدون درز لوله ای از جنس فولاد می باشد که به عنوان لوله مانیسمان نیز شناخته می شود و اصطلاحاً به آن سیم لس ( Seamless pipe ) هم گفته می شود.

لوله بدون درز چگونه تولید می شود؟

روش تولید لوله مانیسمان به این صورت است که یک شمش تو پر به روی یک میله ی حفره ساز کشیده می شود و با استفاده از یک سنبه ( Mandrel )  درون شمش‌ های فولادی حرارت دیده ( بیلت ) را خالی کرده که در این حالت یک پوسته ی تو خالی ایجاد می شود و بعد از سرد کاری به طول‌ های موردنیاز برش می دهند.طی این فرآیند از ایجاد هر نوع جوشی در لوله مانیسمان جلوگیری می شود.

با توجه به شیوه ی تولید منحصر به فرد لوله مانیسمان ویژگی هایی از جمله: کیفیت مطلوب ، استحکام بسیار زیاد ، یک نواخت بودن ، مقاومت در برابر فشار زیاد و عدم جوش پذیری دارد. لوله مانیسمان به دلیل کیفیت بالایی که دارد در پروژه هایی با فشار و دمای بالا استفاده می شود.

یک دست بودن این لوله موجب استحکام لوله بدون درز می شود که در ساختمان سازی ها و صنایع حساسی مانند نفت و گاز خیلی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد و نیز طول عمر بالایی دارد. به عبارتی می توان گفت لوله مانیسمان در پروسه تولید ، از ابتدا در سایز های مختلف و بدون درز جوش ساخته می‌شود.

تاریخچه و کاربرد لوله مانیسمان

پیشینه تاریخی تولید لوله فولادی بدون درز به روش نورد به سال 1880 می رسد. در این سال هنگامی که برادران مانسمان آلمانی در کارخانه خانوادگی خود مشغول تولید سوهان از بیلت های استوانه ای بوده اند ، متوجه شدند که اگر غلتک های سوهان کاری نسبت به یکدیگر زاویه بگیرند، هسته بیلت ها سست و در نتیجه منجر به سوراخ شدن مرکز بیلت می شود. این دو برادر با جسارت خود توانستند که از این کشف به صورت کاربردی استفاده کنند.

لوله بدون درز چرا با نام تجاری(مانیسمان) شناخته می شود؟

در بازار و صنعت ایران اصطلاحا به آن لوله مانیسمان می گویند. البته همانطور گفتیم مانیسمان نام کارخانه و برندی از لوله می باشد ولی در ایران به عنوان لوله بدون درز مانیسمان شناخته شده است. این در صورتی است که لوله بدون درز انواع مختلفی دارند و لوله بدون درز مانیسمان یکی از انواع این لوله ها می باشد.

کاربرد لوله های مانیسمان

لوله های مانیسمان قابلیت کارکرد در شرایط فشار و دما بالا را دارند و در سیستم های انتقال آب، نفت، گاز و سایر تاسیسات ساختمانی (مانند دیگ های بخار گرمایی فشار بالا) استفاده می شود.

لوله های سیاه بدون درز کربن استیل قابلیت تحمل حداکثر دمای 450 درجه سانتی گراد را دارند و در صورتی که از آلیاژهای دیگر ساخته شوند می توانند دمای بیشتر از 450 درجه سانتی گراد را نیز تحمل کنند. مهمترین کاربردهای لوله های مانیسمان عبارت است از:

•  عملیات بالادستی( استخراج نفت و گاز )

•  عملیات میان دستی(انتقال و توزیع سیال نفت، گاز ، بخار و اسیدها)

•  عملیات پایین دستی(لوله های فرآیندی برای پالایش نفت و گاز و محصولات فرعی)

•  کاربردهای معمول لوله کشی سرویس های Utility

• تاسیسات ساختمان و لوله کشی آتش نشانی(Fire Fighting)

مزایای Seamless Pipe

• مهمترین مزیت لوله مانیسمان یا لوله مانیسمان این است که خط جوش ندارد. خط جوش معمولا به عنوان نقطه ضعف لوله ها محسوب می شود که بیش از هر جای دیگری امکان خوردگی یا نشتی دارد. تا سال ها همه با این مشکل کنار می آمدند، تا زمانی که (لوله مانیسمان)  لوله سیملس ساخته شد و این مشکل را رفع کرد. هرچند در سال های اخیر روش های نوین ساخت لوله های درزدار (لوله جوشی یا لوله درز جوش)نیز تا حد بسیار زیادی پیشرفت کرده و باعث شده است این نقطه ضعف تا حد خیلی زیادی برطرف شود.
• از لحاظ شکل ظاهری، لوله مانیسمان لوله سیملس گردتر و کم نقص تر از لوله درزدار (لوله جوشی یا لوله درز جوش) است.
•  (لوله مانیسمان) لوله سیملس برای فشارهای بالا کاربرد گسترده ای دارد و از استقامت زیادی نیز برخوردار است.

3 نکته مهم در رابطه با طراحی این دست از لوله ها

١.لوله مانیسمان به علت ویژگی های فراوانی که دارد بزرگترین سهم را در بازار لوله را نیز در اختیار دارد.

٢.یکی از پر مصرف ترین صنایع در زمینه لوله مانیسمان صنعت دریایی است که تخمین زده می شود سالانه ۴۵٠ میلیون تن لوله مانیسمان در این بخش مصرف می شود.

٣.یکی از حساس ترین استفاده های لوله مانیسمان در زمینه انتقال هیدروژن بوده که به دلیل نشتی صفر و تحمل و مقاومت بسیار بالا از آن در این بخش هم استفاده می شود.